De preventiemedewerker heeft kennis van de risico’s en beschermende maatregelen binnen de onderneming. Hij hoeft niet alles van arbo te weten, want wat hij niet weet, daarvoor kan er gebruik gemaakt worden van externe ondersteuning van de bedrijfsarts/Arbodienst en andere deskundigen.

De preventiemedewerker is gericht op veilig en gezond werken in de dagelijkse praktijk. Een soort van aandachtsfunctionaris dus, die leiding en collega’s scherp houdt wat dit thema betreft. Hij kent de weg in de informatie en treedt op als vraagbaak. Daarnaast kent hij ook de wettelijke verplichtingen en de afspraken binnen de onderneming en ondersteunt de leiding en medewerkers daarbij. In ieder geval moet de preventiemedewerker goed thuis zijn in de branche-instrumenten: de Arbocatalogus en de inhoud van de RI&E.

Maak wel dit onderscheid: de leiding is verantwoordelijk voor het veilig en gezond organiseren van het werk, de preventiemedewerker ondersteunt daarbij als onafhankelijke adviseur, zowel voor de werkgever als voor de medewerkers.

De preventiemedewerker heeft een aantal in de wet genoemde taken:

• Helpen bij het opstellen en actueel houden van de risico-inventarisatie en -evaluatie die de werkgever moet hebben;
• Het mede uitvoeren van de arbomaatregelen 
• De ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging adviseren over arbomaatregelen;
• Het samenwerken met de externe deskundigen (bedrijfsarts/Arbodienst) c.q. evalueren van -en adviseren over maatregelen om het gevoerde arbobeleid te versterken.

Niet iedere onderneming heeft dezelfde behoeften. Op basis van de RI&E moet bepaald worden hoe de rol van de preventiemedewerker wordt ingevuld. Welke taken gaat de preventiemedewerker vervullen? Dat hangt af van de rol van andere collega’s, van de taken die de leiding al invult en ook hoe er gebruik gemaakt wordt van andere (externe) deskundigen. Er kan voor worden gekozen om de preventietaken over meerdere medewerkers te verdelen.

Aan de hand van onderstaande takenlijst bekijkt u welke taken bij wie thuis horen, welke kennis en vaardigheden de preventiemedewerker voor die taken moet hebben en hoeveel tijd de preventiemedewerker krijgt voor de preventietaken. Waar de preventiemedewerker nog niet alle kennis en vaardigheden heeft, kan hij natuurlijk een opleiding daarvoor volgen. Er zijn geen wettelijke eisen aan de opleiding en er is ook geen verplicht certificaat (dat wordt door aanbieders soms wel gesuggereerd). 

De preventiemedewerker kan de volgende taken hebben (overlap met bovengenoemde wettelijke taken):

• verleent medewerking aan het verrichten en opstellen van de Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E),
• ondersteunt bij het opstellen van een plan van aanpak (PVA) naar aanleiding van de uitkomsten van de RI&E, 
• ondersteunt bij het uitvoeren van de maatregelen uit het PVA en/of voert die maatregelen zelf uit,
• bewaakt de voortgang van het PVA, informeert de werkgever hierover,
• geeft voorlichting en instructie aan de (nieuwe) medewerkers over veilig en gezond werken in het werkoverleg en individueel,
• adviseert de ondernemingsraad, werkgever en medewerkers, gevraagd en ongevraagd, 
• het opstellen en actueel houden van het calamiteiten/BHV-plan en er op toezien dat de voorzieningen in dezen op orde blijven,
• organiseren van jaarlijkse ontruimingsoefeningen of bewaakt dat deze oefening(en) worden georganiseerd, 
• voert periodiek een veiligheidscontrole uit (o.a. controle beschikbaarheid brandblusmiddelen, nooduitgangen, EHBO-doos en veiligheidsrisico’s m.b.t. agressie en geweld),
• bewaakt dat keuringen en onderhoud wordt uitgevoerd m.b.t. elektrische apparaten, noodverlichting en medische apparatuur,
• signaleert knelpunten op het gebied van veiligheid en ‘ongewenst gedrag’ en rapporteert hierover aan de werkgever,
• registreert meldingen van (bijna)-ongevallen, onderzoekt oorzaken en doet voorstellen ter preventie aan werkgever en medewerkers,
• zorgt ervoor dat de protocollen op het gebied van veiligheid, zoals bijvoorbeeld het protocol ‘prikaccidenten’ en protocol ‘agressie’ bekend zijn bij de medewerkers,
• adviseert over de juiste inrichting/meubilair van de werkplek,
• indien van toepassing: voert regelmatig overleg met collega-preventiemedewerkers.

Elke onderneming kan het takenpakket afstemmen op de eigen risico’s voortkomend uit de RI&E en de eigen taakverdeling binnen de organisatie. Niet alle taken hoeven door de aangewezen preventiemedewerker gedaan te worden. 

Oplossing voor arborisico: 
Basisafspraken over arbo.