Beschrijving oplossing: 
Een ergonomisch ingerichte balie en baliewerkplek draagt ertoe bij dat gezondheidsklachten worden voorkomen. In alle huisartsenpraktijken en huisartsenposten worden patiënten te woord gestaan aan de front-office (balie of receptie). De betreffende medewerkers zitten vaak langere tijd achtereen op deze werkplek.

Er zijn verschillende mogelijkheden voor het inrichten van de balie:

• De assistent kan op een hoge stoel zitten of ook af en toe staan. 
• Achter de balie wordt een verhoogde vloer aangebracht, zodat de assistent op een lage stoel kan zitten.                                                                                                 

Zit-zit balie
Bij deze balievorm zitten zowel de patiënt als de assistent aan een tafel tegenover elkaar. Deze balie is tevens bruikbaar voor het te woord staan van patiënten in een rolstoel.  

Een combinatie van deze balievormen is ook mogelijk, bijvoorbeeld een zit-sta balie met een zit-zit gedeelte voor patiënten in een rolstoel. 
 

Oplossing voor arborisico: 
Fysieke belasting – baliewerk.

• Als de monitor tussen de baiemedewerker en patiënt in staat, belemmert deze het zicht. Om dat te voorkomen, kan de monitor links of rechts uit het midden geplaatst worden. Belangrijk is dat de hoek tussen de kijkrichting naar de patiënt en de kijkrichting naar de monitor niet groter is dan 45º.
• Zorg dat de printer en alle andere spullen die vaak gebruikt worden onder handbereik (max. 45 cm vanaf voorzijde werkblad) staan.

• Als de assistent veel moet reiken en lopen, is de oplossing een hoge balie (hoogte werkblad circa 100 cm) met een hoge kantoorstoel (instelbereik zitting 69-81 cm). 
• De hoogte van de balie aan de patiëntenzijde bedraagt 115 cm.
• Voor activiteiten aan de balie die weinig tijd kosten kan de baliemedewerker ook aan de balie blijven staan (staand werk).
• Er is bij deze hoge stoel een stevige voetensteun aanwezig, die instelbaar is tussen tenminste 19 en 40 cm. 
• Voor de baliemedewerker is de beenruimte onder het werkblad ten minste 95 cm hoog en ten minste 70 cm diep (in uitzonderingssituaties met een 'oude' balie kan nog 60 cm worden toegelaten). 
• De diepte van het bovenblad bedraagt ongeveer 60 cm tot de opstand.
• Aan de voorzijde van de balie bevindt zich voor de privacy een opstand van 15 cm hoog. In deze opstand kunnen opbergvakken worden aangebracht voor formulieren. De diepte van de opstand is 30 cm.

• De hoogte van de balie aan de patiëntenzijde bedraagt 115 cm.
• Als de baliemedewerker weinig hoeft te reiken en te lopen vanaf de balie naar elders in de praktijk, is de beste oplossing een balie met aan de zijde van de assistent een verhoogde vloer (circa 20 cm hoog), met daarop een normale werkbladhoogte van circa 75 cm en een normale kantoorstoel (zie oplossing Aanschaf goed meubilair). 
• De overgang naar de vloerverhoging moet goed zichtbaar zijn. 
• Voor de baliemedewerker is er – naar behoefte – een in hoogte verstelbare voetensteun aanwezig.
• Voor de baliemedewerker is de beenruimte onder het werkblad tenminste 70 cm hoog en tenminste 70 cm diep (in uitzonderingssituaties met een ‘’oude’’ balie kan nog 60 cm worden toegelaten). 
• De diepte van het bovenblad bedraagt 60 cm tot de opstand.
• Aan de voorzijde van de balie bevindt zich voor de privacy een opstand van 20 cm hoog. In deze opstand kunnen opbergvakken worden aangebracht voor formulieren. De diepte van de opstand is 30 cm.

• Als de praktijk niet druk is, kan de zit-zit balie toegepast worden. De baliemedewerker zit aan de ene zijde en de patiënt aan de andere zijde van een tafel.
• De tafel heeft een normale werkbladhoogte van circa 75 cm en een normale kantoorstoel (zie oplossing Aanschaf goed meubilair). 
• De diepte van de tafel is in verband met de afstand tot de patiënt liefst minimaal 110 cm.
• Voor de baliemedewerker is er – naar behoefte – een in hoogte verstelbare voetensteun aanwezig.

Andere voordelen bij toepassing oplossing: 
Aan een goed ingerichte balie kan tevens gemakkelijker in een goede houding het beeldscherwerk worden gedaan.

• Alle uitvoeringsvormen hebben voor- en nadelen. Raadpleeg voor een advies op maat naar de Bouw advies groep van de LHV of een extern specialist.
• Zorg ervoor dat in het programma van eisen ook aandacht is voor veilig en gezond werken. Dus ook voor functionaliteit, afgestemd op de werkzaamheden die aan de baie uitgevoerd moeten gaan worden, én voor het meubilair.
• Laat het balieontwerp toetsen door een extern specialist, zoals een ergonoom, met aandacht voor de functionaliteit.
• Laat een eenvoudige proefopstelling van de balie in de praktijk uittesten door de beoogd gebruikers voordat u de balie daadwerkelijk laat bouwen.
• Gebruik bij een verhoogde vloer als vloermarkering een andere kleur vloerbedekking of een goed zichtbare strip op de overgang van lage naar hoge vloer.
• Vraag de Bouwadviesgroep LHV om advies bij de bouw van een nieuwe front-office.
• Zie ook de oplossing Ontwerp veilige front-office.
• Plaats printers die veel gebruikt worden (meer dan 5000 vel (= 10 pakken) papier per maand verbruiken) niet in werkruimten.

• Arbobesluit artikel 5.4 en 5.12
• Arboregeling artikel 5.1.

Een korte omschrijving en een link naar de volledige teksten van de artikelen staan onder het wettelijk kader van de risicogroep. 

Bronnen/achtergrondinformatie: 
Zie website LHV Bouw Advies Groep.

Succes- en faalfactoren: 
Een goede analyse en voorbereiding met in samenwerking met externe specialisten (naast architecten zijn dat ergonomie adviseurs voor de toetsing op functionaliteit en gebruikscomfort) draagt bij aan een goed ontwerp. De kans op missers die gepaard gaan met irritatie en kosten doordat aanpassingen nodig zijn, wordt hierdoor geminimaliseerd.

Bijlage: Oplossing inrichting frontoffice.pdf Oplossing inrichting praktijk-met-toekomst-web.pdf Oplossing frontoffice Quickscanbalies.pdf
Onderdeel van de Arbeidshygiënische Strategie: Collectieve bescherming verplicht
Datum oplossing geplaatst: 21 januari 2016
Trefwoorden: front-office, receptie, balie, baliewerk, zitbalie, stabalie, rolstoel, invalide