Hoe ga je aan de slag met arbeidsomstandigheden?

Als je een huisartsenpraktijk runt, is het belangrijk om de veiligheid en gezondheid van je medewerkers goed te waarborgen. Twee belangrijke instrumenten die hierbij helpen, zijn de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en de Arbocatalogus. Maar wat houden deze instrumenten in? En hoe kun je deze gebruiken?

Wat is een RI&E?
Een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) bestaat uit een vragenlijst die alle arbeidsrisico’s binnen je praktijk in kaart brengt, gevolgd door een Plan van Aanpak om deze risico’s te verminderen of te elimineren.

1. De vragenlijst
Met de RI&E identificeer je alle mogelijke risico’s binnen je praktijk. Sommige risico’s in je praktijk zijn duidelijk, zoals werken met gevaarlijke stoffen. Maar er zijn ook risico’s die niet meteen zichtbaar zijn. denk aan werkdruk, werkstress of discriminatie. Om je medewerkers tegen risico’s te beschermen, breng je ze allemaal in kaart middels de vragenlijst. 

2. Plan van Aanpak
Op basis van de vragenlijst stel je een Plan van Aanpak op, dat beschrijft hoe en wanneer de gevonden risico’s en knelpunten worden aangepakt. Zorg ervoor dat je de RI&E bijwerkt bij grote veranderingen in de arbeidsomstandigheden, zoals een verhuizing.

Is een RI&E verplicht?
Als je medewerkers in dienst hebt, ben je als werkgever verplicht een RI&E op te stellen. Het niet naleven van deze verplichting kan leiden tot een boete. Sinds 2021 wordt er vaker en strenger gecontroleerd door de Nederlandse Arbeidsinspectie. Wordt er maximaal 40 uur per week gewerkt als je alle uren van de medewerkers optelt? Dan gelden er andere regels. Bekijk hier meer informatie.

Wie voert de RI&E uit?
De preventiemedewerker  is volgens de wet betrokken bij het opstellen van de RI&E en het bijbehorende Plan van Aanpak. Vaak is dit de praktijkmanager of de huisarts, maar dit kan ook een Arbo-coördinator of HR-medewerker of andere medewerker uit praktijk zijn.

Wat is een branche-RI&E?
Partijen in de huisartsenzorg, die samen de cao afsluiten, hebben gezamenlijk een RI&E opgesteld om het voor praktijken makkelijker te maken. Dit heet een branche-RI&E.

Deze branche-RI&E is goedgekeurd door Steunpunt RI&E, wat betekent dat het voldoet aan de wettelijke regels. Praktijken die deze gebruiken en maximaal 25 medewerkers hebben, hoeven hun RI&E niet te laten controleren door een arbodeskundige, wat tijd en geld bespaart. Voor praktijken met meer dan 25 medewerkers geldt de vrijstelling niet. Dan zijn controle en een bedrijfsbezoek verplicht.

De RI&E van SSFH is gratis te gebruiken door organisaties die afdragen aan SSFH.

Wat is een Arbocatalogus?
Een Arbocatalogus bevat brancheafspraken tussen werkgevers- en werknemersorganisaties om de belangrijkste arbeidsomstandighedenrisico’s te voorkomen of te verminderen. De Nederlandse Arbeidsinspectie toetst of deze afspraken aan de wettelijke regels voldoen. 

De gemaakte branche-afspraken in de arbocatalogus van SSFH zijn minimumeisen waar iedere huisartsenpraktijk aan moet voldoen.Wil je hier vanaf wijken? Dat mag, maar dan moet de werkgever aantonen dat de eigen werkwijze hetzelfde niveau van veiligheid en gezondheidsbescherming biedt.

De oplossingen en voorbeelden in de Arbocatalogus zijn hulpmiddelen met als doel het arbobeleid in een praktijk verder in te vullen.

Wanneer gebruik je de RI&E en wanneer de Arbocatalogus?
De RI&E bestaat uit een vragenlijst over de risico’s die zich in een  organisatie kunnen voordoen. Op basis van deze vragenlijst volgt een Plan van Aanpak, waarin oplossingen staan voor deze risico’s. Je onderzoekt hoe de arbeidsomstandigheden in je organisatie zijn geregeld en waar je aanpassingen moet gaan doen. In de RI&E staat bijvoorbeeld een vraag over zwangeren.

In de Arbocatalogus worden de risico’s die specifiek bij bepaalde branche horen uitgebreider beschreven dan in de RI&E. De Arbocatalogus kan hierdoor worden ingezet als een praktisch hulpmiddel dat werkgevers en medewerkers kunnen raadplegen als naslagwerk dat je ook kunt gebruiken voor het Plan van Aanpak in de RI&E. Je kunt bijvoorbeeld nagaan hoe je in de praktijk aan de slag kunt met maatregelen voor zwangere medewerkers.

Webinars over werkstress
Wil jij meer weten over werkstress? Wat is het? En hoe ga je ermee om? Bekijk dan onze reeks van vier webinars waarin Annemie Weber, directeur van Career&Live, meer vertelt over werkstress. Bekijk de webinars hier.